RTGS, NEFT, IMPS, UPI मध्ये काय फरक आहे? Difference between RTGS, NEFT, IMPS, UPI in Marathi
मित्रांनो आजकाल आपण पैसे पाठवण्यासाठी ऑनलाइन व्यवहाराचा आधार घेतो, पण ते कसे काम करते ते तुम्हाला माहिती आहे का? आणि हे किती प्रकारचे आहेत? चला तर मग आज हे सर्व प्रश्न जाणून घेऊया.
आपण चार प्रकारचे ऑनलाइन व्यवहार (online transaction) आज पाहणार आहोत.
- NEFT – National Electronic Fund Transfer
- RTGS – Real-Time Gross Settlement
- IMPS – Immediate Payment Service
- UPI – Unified Payments Interface
NEFT (नॅशनल इलेक्ट्रॉनिक्स फंड ट्रान्सफर)
Information About NEFT In Marathi
NEFT हे ऑनलाइन Money Transfer चे एक टूल आहे. ज्याच्या मदतीने आपण पैसे ट्रान्सफर करतो. ही प्रणाली RBIने 2005 मध्ये तयार केली होती. या प्रणालीच्या मदतीने आपण एकमेकांच्या खात्यात पैसे ट्रान्सफर करू शकतो. हा व्यवहार बॅच-वाइज फॉरमॅटमध्ये केला जातो. यामध्ये भारतातील कोणत्याही NEFT सक्षम खात्यात पैसे पाठवले जाऊ शकतात. NEFT व्यवहारासाठी, सर्वप्रथम तुम्हाला हे माहित असले पाहिजे की तुम्ही ज्याला पैसे पाठवणार आहात त्यांचे तुमच्याकडे खाते क्रमांक, IFSC कोड, बँकेच्या शाखेचे नाव खातेदारकाचे नाव या संबंधी माहिती असणे आवश्यक आहे.
NEFT केव्हा करू शकतो? । When to do NEFT Information In Marathi
हा व्यवहार फक्त दिवसाच्या कामकाजाच्या वेळेतच करता येते. सुट्टीच्या दिवशी हे करता येत नाही. सामान्य दिवसात हे सकाळी 8 ते संध्याकाळी 7 आणि शनिवारी सकाळी 8 ते दुपारी 1 पर्यंत असते.
NEFT व्यवहारासाठी कमाल आणि किमान मर्यादा नाही.
सर्व NEFT व्यवहार 24 तासांच्या आत सेटल केले जातात. परंतु खरी सेटलमेंट साठी लागणारी वेळ हि बँक टू बँक वेगळी असते.
RTGS (रिअल टाइम ग्रॉस सेटलमेंट)
RTGS Information In Marathi
RTGS(Real Time Gross Settlement) ही एक अशी प्रणाली आहे ज्याद्वारे तुम्ही लगेच पैसे ट्रान्सफर करू शकता. हे देखील 2005 मध्ये सुरु केले गेले आहे. तुम्हाला 2 लाख रुपयांपेक्षा जास्त पैसे ताबडतोब कुणाला पाठवायचे असतील तर तुम्ही हा व्यवहार RTGS च्या मदतीने करू शकता.
RTGS व्यवहाराची वेळ | How To do RTGS Information In Marathi
या व्यवहाराची वेळ NEFT सारखीच आहे. सुट्टीच्या दिवशी हे काम करता येत नाही. सोमवार ते शुक्रवार सकाळी 9 ते दुपारी 4:30 आणि शनिवारी सकाळी 9 ते दुपारी 2.
या व्यवहाराची किमान मर्यादा २ लाख रुपये आहे आणि कमाल मर्यादा नाही.
RTGS transaction वर लागणार चार्ज –
- 2,00000 – 5,00000 रु.- 30 रु / व्यवहार
- 5,00000 पेक्षा जास्त रु. – 55 रु / व्यवहार
IMPS (तत्काळ पेमेंट ट्रान्सफर)
Information about IMPS In Marathi
IMPS (Immediate Payment Service) म्हणजेच तात्काळ पेमेंट सेवा हे तत्काळ पैसे ट्रान्सफर करण्याचे एक साधन आहे, ज्याच्या मदतीने पैसे त्वरित हस्तांतरित केले जाऊ शकतात. आरटीजीएस आणि एनईएफटी ट्रान्झॅक्शनमध्ये पैसे हस्तांतरित करण्यासाठी थोडा वेळ लागतो परंतु ते त्वरित IMPS द्वारे केले जाते.
हे 2010 मध्ये NPCI म्हणजेच National Payments Corporation of India ने तयार केले होते. या टूलच्या मदतीने रिअल टाइम मनी ट्रान्सफर केले (RTMT ) जाते.
पैसे ट्रान्सफर करण्याची वेळ । When To Do IMPS Information In Marathi
IMPS मध्ये 24 तासांत कधीही पैसे ट्रान्सफर केले जाऊ शकतात. सुट्टीच्या दिवशी देखील
मर्यादा आणि शुल्क
IMPS ची किमान व्यवहार मर्यादा रु 1 आणि कमाल मर्यादा रु 2 लाख/ व्यवहार आहे.
IMPS व्यवहार शुल्क-
- 10,000 पर्यंत – रु.2.5/व्यवहार
- 10,000 ते 1,00000 – रु.5/व्यवहार
- 1,00000- 2,00000 रु.15/व्यवहार.
UPI (युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस)
UPI Payment Method Information In Marathi
UPI(Unified Payments Interface) ची सुरुवात 2016 मध्ये झाली होती, जेव्हा देशात 500 आणि 1,000 च्या नोटांवर बंदी घालण्यात आली. तेव्हा NPCI ने त्याची निर्मिती केली होती. तेव्हा लोकांना रोखीची खूप अडचण होती. त्याचबरोबर रोखीची समस्या समोर येऊ नये म्हणून सरकारने कॅशलेस अर्थव्यवस्थेवर भर दिला होता. त्यामुळेच पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी UPI लाँच केले. हे IMPS व्यवहारासारखे कार्य करते. आपण UPI च्या मदतीने रिचार्ज, बिल पेमेंट, डीटीएच रिचार्ज इत्यादी करू शकतो. UPI च्या मदतीने कोणत्याही बँक खात्यात पैसे त्वरित ट्रान्सफर केले जातात. हा एक अतिशय सोपा आणि सुरक्षित पेमेंट पर्याय आहे.
काही UPI ॲप्स:
- Phone Pay
- PayTM
- BHIM यूपीआय ॲप्स
- Google Pay
याशिवाय तुम्ही कोणत्याही बँकेचे UPI ॲप्लिकेशन इन्स्टॉल करू शकता. गुगल प्ले स्टोअरमध्ये तुम्हाला अनेक UPI ॲप्स मिळतील.
वेळ, शुल्क आणि मर्यादा | How to do UPI Payment Information In Marathi
हे आता विनामूल्य आहे, जर कर आकारले गेले तर 1,00000 च्या व्यवहारासाठी 50 पैसे आकारले जातील. त्याची मर्यादा दैनिक 10 व्यवहार आणि एकूण 1 लाख रुपये 10 वेळा मिश्रित आहे. म्हणजे तुम्ही 1 लाख रुपये एकदा करा किंव्हा दहा वेळा टप्या टप्याने ट्रान्सफर करू शकता .
Final Words
वर नमूद केलेले सर्व प्रकारचे व्यवहार अतिशय सुरक्षित आहेत आणि हे सर्व व्यवहार RBI च्या देखरेखीखाली केले जातात. जर तुम्हाला online transaction information in marathi ही पोस्ट आवडली असेल, त्याचबरोबर How to do Online Payment In Marathi कळलं असेल तर तुहि पोस्ट LIKE आणि Share नक्की करा.
हे देखील वाचा:
